Tomasz Jagodziński
Dyrektor Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie

doc. dr Monika Madej
Rektor Wyższej Szkoły Ekologii i Zarządzania w Warszawie

mają zaszczyt zaprosić na wystawę

MUSEUM ON THE MOVE - OLYMPIC ARCHITECTURE
Mobilne Muzeum Igrzysk Olimpijskich

W dniu 24.10.2016 r. w Galerii Północnej MSiT została otwarta wystawa prezentująca prace studentów Wyższej Szkoły Ekologii i Zarządzania. Projekty powstały pod opieką dr. inż. arch. Marcina Zabłockiego. Na wernisażu gościliśmy władze uczelni: założyciela WSEiZ prof. dr. hab. inż. Jana Misiaka wraz z małżonką dr Wandą Misiak, panią rektor doc. dr Monikę Madej, panią dziekan Wydziału Architektury dr inż. Małgorzatę Leszczyńską-Domańską oraz prodziekana Wydziału Architektury dr. inż. Bogdana Gorczycę; przedstawicieli Rady Muzeum oraz studentów – autorów prac. Uczestników spotkania powitała wicedyrektor Muzeum Aleksandra Czechowicz Woźniak.

Pani rektor Monika Madej, pani dziekan Małgorzata Leszczyńska-Domańska oraz kurator wystawy Marcin Zabłocki przedstawili założenia projektu Museum on the Move. Wernisażowi towarzyszył wykład prof. Wojciecha Zabłockiego dotyczący książki jego autorstwa pt. Obiekty sportowe igrzysk olimpijskich.

Wystawa będzie czynna do 30.10.2016 r. Zapraszamy do Galerii Północnej na parterze Centrum Olimpijskiego.

Nagrodzeni studenci:

1. Za nowatorskie rozwiązanie konstrukcyjne - obiekt wznoszony metodą ”pantadome”, czyli montaż całego obiektu na poziomie terenu i podniesienie go do góry przy pomocy dźwigów hydraulicznych:
- Pietraszek Anna i Jaszewska Aleksandra - baba wielkanocna
- Macias Natalia i Kisiel Ewelina - nożyce
- Lubomska Katarzyna i Wojtala Wiktoria - miech

2. Za formę w klimacie górskim z nutą tymczasowości
- Melymuka Volodymyr i Kowacz Łukasz - skała
- Haczek Kinga - pająk

3. Za realność pomysłu - Witkowska Anna i Karlicki Piotr - kontenery

4. Za futurystyczny pomysł aczkolwiek możliwy - helium Szczepanik-Dzikowski Adam i Tymiński Piotr

5. Za samą słodycz – kwiat - Kopania Aleksandra i Krywiczanin Izabela

OLYMPIC ARCHITECTURE - Museum on the move

Temat projektu Mobilne Muzeum Igrzysk Olimpijskich powstał na podstawie dokumentu wydanego przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski, Agenda 2020 (20+20 Recommendations), jako wynik połączenia rekomendacji dotyczących sportu, kultury i zrównoważonego rozwoju.

Temat miał za zadanie ideowe przedstawienie tymczasowego Muzeum. Obiektu, który może być przenoszony w różne miejsca na świecie. Zaproponowano rozwiązania konstrukcyjne współcześnie nam znane aż po bardzo przyszłościowe.

Wytyczne projektowe, wspólne dla wszystkich, zakładały przewidzieć miejsce wystaw wielkości 30x60 metrów, część ogólną i zaplecza. Cały budynek w założeniu miał być demontowany do elementów wielkości możliwej do przetransportowania w kontenerach.

Architektura olimpijska

Mianem „architektury olimpijskiej” określamy umownie obiekty sportowe i zespoły, wybudowane na Igrzyska Olimpijskie. Potocznie mianem „obiekt olimpijski” określa się często obiekt sportowy, który odpowiada kryteriom zawodów olimpijskich, szczególnie jeśli chodzi o funkcję sportową i widowiskową.(…)

Architektura obiektów olimpijskich wynika z wymogów poszczególnych sportów rozgrywanych na igrzyskach i zawartych w odpowiednich regulaminach, które co pewien czas ulegają stosunkowo niewielkim modyfikacją.

Funkcja widowiskowa wynika ze społecznego zapotrzebowania na bierne uczestnictwo w widowisku sportowym oraz z możliwości technicznych i finansowych inwestorów. Zwiększenie wielkości bezpośredniej widowni powoduje konieczność stosowania coraz większych konstrukcji.

Obiekty olimpijskie zapewniają coraz więcej komfortu dla zawodników i dla widzów. Wiąże się to z tendencją do budowy obiektów krytych, aby uniezależnić się od zmiennego klimatu, zapewnić zawodnikom jednakowe szanse rywalizacji i oferować widzom bardziej atrakcyjne warunki.

Rozwój ilościowy i jakościowy Igrzysk Olimpijskich oraz coraz większy przepływ kapitału z tym związany, spowodował wzrost prestiżu architektury olimpijskiej, która stawała się wizytówką miasta. Jednocześnie budowa coraz większej ilości obiektów powodowała problemy urbanistyczne dla miast – organizatorów. Wkrótce okazało się, że realizacja nowych centrów olimpijskich i zapewnienie sprawnej organizacji igrzysk, szczególnie pod względem komunikacji, może stać się przesłanką do rewaloryzacji zaniedbanych dzielnic, poprawy układu komunikacyjnego i podniesienie międzynarodowego prestiżu miast i regionów w erze gospodarki globalnej. Igrzyska Olimpijskie stały się prestiżową wizytówką dla państw o różnych ustrojach politycznych.

Rozwój architektury olimpijskiej przyczynił się do postępu w dziedzinie konstrukcji, szczególnie w zakresie przekrywania dużych rozpiętości, a także do rozwoju nowych materiałów konstrukcyjnych.

Pod koniec XX wieku do głosu doszły prądy ekologiczne i koncepcje zrównoważonego rozwoju, które mają coraz większy wpływ na budownictwo sportowe i organizację wielkich wydarzeń sportowych, szczególnie Igrzysk Olimpijskich.

Rosnący gigantyzm igrzysk i trudności z wykorzystaniem poolimpijskich dużych obiektów spowodował ingerencję MKOl w formie zaleceń dla projektantów i użytkowników, zawartych w Agendzie 2020. Mają one na celu ograniczenie inwestycji i zapewnienie prawidłowego użytkowania po igrzyskach.

Architektura obiektów olimpijskich wynika z ogólnoświatowego rozwoju sztuki architektonicznej i jej zmieniających się stylów, a jednocześnie ma na ten rozwój wpływ.

Coraz większy wpływ mają także igrzyska na urbanistykę miast.(…)

(…) Problem, w jaki sposób ma wyglądać architektoniczna oprawa nowożytnych Igrzysk Olimpijskich był przedmiotem teoretycznych rozważań twórcy wskrzeszonych Igrzysk, barona Pierre de Coubertin. Oto niektóre z jego przemyśleń, drukowane w 1910 r. w biuletynie Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego „Revue Olympique”, skierowane do uczestników międzynarodowego konkursu architektury. „Wybrane pod przyszłą budowę tereny będą musiały wywrzeć wpływ na koncepcję architektoniczną.

Jezioro Genewskie czy Zatoka San Francisco, brzegi Tamizy czy Dunaju, równiny Lombardii czy puszta, każdy z tych krajobrazów narzuci twórcom inne rozwiązania, co może być z korzyścią dla efektu końcowego; ścisła bowiem współpraca człowieka z naturą jest jednym z podstawowych elementów eurytmii w przyrodzie… Jedną z najszczęśliwszych cech epoki współczesnej jest powrót do koncepcji wielkich przestrzeni, zrozumienie ich piękna i możliwości ich wykorzystania. Ogólnie rzecz biorąc wydaje się, że pokolenia starożytne nie potrafiły dojść do tych wniosków. Rekonstruując w myślach budowlę, których plątanina ruin rozpościera się u naszych stóp, zdajemy sobie sprawę z nieprawdopodobnego chaosu, z którego, jak się wydaje, pojęcie dystansu zostało z góry wykreślone. Niemniej jednak, ten rodzaj lęku przestrzeni, na jaki cierpieli nasi przodkowie, nie powinien popychać nas ku drugiej krańcowości. Nowoczesna Olimpia musi nieodzownie być wyposażona w liczne budowle, jak to zobaczymy, budując plany jej ewentualnej struktury. Wiele spośród nich wiązać będzie ze sobą ich wspólne przeznaczenie. Nie mogą być więc oddalone od siebie zbyt dużymi odległościami. Niezależnie od tej niedogodności praktycznej ucierpiały by na tym również estetyka, z powodu nie możności objęcia wzrokiem całego planu miasta. Z pewnością nowoczesna Olimpia nie powinna być garścią budowli, rozrzuconych po klubowym parku…”(…)

Odpowiedzią na apel Coubertina była pierwsza nagroda w olimpijskim konkursie sztuki, w dziedzinie architektury. Przyznano ją w Sztokholmie, w 1912 roku architektom Alfonsowi Laverriere i Eugeniuszowi Monod ze Szwajcarii. Ich projekt „Stadion w Nowoczesnej Olimpii” nawiązywał do form klasycznych w architekturze obiektów i prezentował pełne rozmachu podejście do urbanistyki zespołu, sytuując go nad jeziorem Lemańskim w Lozannie wśród zieleni, w romantycznej scenerii. Osiowe i symetryczne założenie planu przywodzi na myśl niektóre rozwiązania obiektów późnego Cesarstwa Rzymskiego. Ze względu na wysokie koszty budowy nowych urządzeń sportowych w miastach, które pragnęły gościć igrzyska olimpijskie, próbowano połączyć je z wielkimi wystawami.

VIII Igrzyska, na których miała swój olimpijski debiut Polska, odbyły się w 1924 roku w Paryżu. Głównym obiektem był stadion Colombes (Yves-du-Manoir) w pobliżu Paryża, zaprojektowany przez architekta L. Faure-Dujarric. Stadion łączył w sobie elementy stylu neoklasycznego i wczesnego modernizmu. Trybuny wschodnia i zachodnia miały elewację z surowej cegły bez ornamentów, z horyzontalnymi pasami okien, charakterystycznymi dla modernizmu, który zadomowił się już na dobre w Europie. Trybuny mogły pomieścić 45.000 widzów; przekryte zostały częściowo dachem na stalowych kratownicach, opartych na słupach osadzonych w widowni. Konstruktorzy nie odważyli się jeszcze stosować dużych wsporników. Na stadionie Colombes rozegrano lekką atletykę, kolarstwo, jeździectwo, gimnastykę, piłkę nożną i rugby. Po Igrzyskach trybuna stadionu została powiększona do 60.000 widzów. Zawody pływackie odbywały się na basenie w Tourelles, gdzie po raz pierwszy wybudowano nieckę długości 50 m ,otoczoną trybunami na 10.000 widzów.(…)

Cytaty za : Wojciech Zabłocki, Obiekty sportowe igrzysk olimpijskich, Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania, Warszawa 2016