Przenoszenie rannego turysty przez ratowników Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (TOPR). Od lewej Mariusz Zaruski, Jędrzej Marusarz, ceper, Jakub Wawrytko, Stasiek Gąsienica Byrcyn, ok. 1911 r. Na zdjęciu widać w noszach poszkodowanego turystę, który nogę ma usztywnioną deską.

Historia ratownictwa górskiego związana jest z rozwojem turystyki w Tatrach w XIX wieku. Prace nad sformalizowaniem działalności ratowników górskich rozpoczęły się w 1908 r., a rok później w 1909 roku powstał TOPR z siedzibą we Lwowie. Pierwszym prezesem został Kazimierz Dłuski (1855-1930) – lekarz, społecznik i działacz polityczny związany ze środowiskiem PPS-u. Pierwszym naczelnikiem TOPR został widoczny na zdjęciu Mariusz Zaruski (1867-1941), jeden z głównych twórców polskiego żeglarstwa morskiego, wybitny taternik, ratownik górski, badacz jaskiń tatrzańskich, instruktor narciarstwa i ZHP, fotografik, malarz, poeta, generał brygady Wojska Polskiego. W czasie II wojny światowej aresztowany przez NKWD zmarł w szpitalu więziennym w Chersoniu.

 Ratownikami TOPR-u najczęściej byli górale, doświadczeni przewodnicy tatrzańscy. Jednym z najpopularniejszych przewodników i najbardziej czynnych ratowników był widoczny na zdjęciu Jędrzej Marusarz Jarząbek (1877-1961).

Podczas II wojny światowej wielu ratowników  pomagało w przerzutach ludzi przez granicę. Oficjalną działalność prowadził TOPR pod narzuconą przez Niemców nazwą „Tatra-Bergwacht”. Po wojnie struktury TOPR zostały włączone do PTTK, a w 1952 powstało Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (GOPR), które stopniowo tworzyło grupy terenowe: Beskidzką, Krynicką, Karkonoską, Podhalańską, Bieszczadzką, Wałbrzysko-Kłodzką.

W 1991 ratownicy z Grupy Tatrzańskiej GOPR podjęli decyzję o powołaniu własnego stowarzyszenia i powrocie do historycznej nazwy TOPR.